در این مقاله از مجله سفر گردشرو تصمیم گرفتیم تا سفر به تاریخ داشته باشیم و شما علاقمندان به تاریخ گردی را با خانه موزه مقدم تهران آشنا کنیم.پس اگر علاقمند به موزه گردی هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات کاملی از این خانه موزه کسب نمایید.
تهران پایتخت و بزرگترین شهر ایران است، واقع در شمال ایران. این شهر در استان تهران واقع شده و مرکز فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشور است. تهران دارای جمعیت بسیار زیادی است و یکی از شهرهای پرتراکم جهان محسوب میشود.
شهر تهران در عصر قاجار عنوان پایتخت انتخاب شد و از آن زمان به عنوان مرکز اصلی حکومت، صنعت، تجارت و فرهنگ در ایران شناخته میشود. تهران دارای امکانات فراوانی از جمله مراکز تاریخی، فرهنگی، پارک‌ها، موزه‌ها و بازارهای متنوع است.
از جمله جاهای دیدنی تهران می‌توان به برج میلاد، موزه ملی ایران، گلستان کاخ، اشاره کرد. همچنین تهران دارای مسیرهای متروی عظیمی است که از جمله ویژگی‌های حمل و نقل عمومی شهر محسوب میشود.
برج میلاد نیز به‌عنوان یک نماد معاصر این شهر شناخته میشود. موزه‌ها، پارک‌ها و بازارهای تهران نیز جاذبه‌های گردشگری مهمی دارند. بعنوان پایتخت ایران دارای پارک‌ها و بوستان‌های زیبا و تنفس‌گاه‌هایی است که مردم شهر و گردشگران از آن‌ها بهره‌مند می‌شوند
تهران همچنین دارای سیستم حمل‌ونقل عمومی فراوانی است، از جمله متروی پرسرعت و اتوبوس‌های شهری که امکان دسترسی آسان به نقاط مختلف شهر را فراهم کرده‌اند. این شهر یک مرکز تجاری نیز محسوب میشود که در آن مراکز خرید معروفی نظیر مرکز خرید ایران مال و گالری میلاد واقع شده‌اند. سوغات و صنایع دستی تهران ممکن است در مقایسه با برخی شهرهای دیگر کشور، چندان گسترده و غنی نباشند، اما تعدادی از محصولات محلی و جذاب وجود دارند که می‌توانند به عنوان یک یادگار خوب از این شهر شناخته شوند
معرفی
“خانه مقدم” یک ملک تاریخی در یکی از اصلی‌ترین خیابان‌های تهران، یعنی خیابان امام خمینی، واقع شده است. این خانه کوچک اما زیبا، نماد شکوه و عظمت دوره حاکمیت قاجار می‌باشد. در حال حاضر، این ساختمان به یک موزه تبدیل شده است که به گردشگران، زیبایی و تاریخچه‌ی خود را نمایش می‌دهد.
چرا بازدید از خانه موزه مقدم تهران پیشنهاد می شود؟
- تاریخ و فرهنگ قاجار: خانه مقدم نمایانگر دوران حکومت قاجار و شکوه این دوره است. با بازدید از این موزه، شما به طور مستقیم با ارث فرهنگی و تاریخی این دوره در ایران آشنا می‌شوید.
- زیبایی معماری: خانه مقدم به عنوان یکی از ساختمان‌های تاریخی با معماری زیبا و دیدنی شناخته میشود. این مکان فرصت طلایی است تا از جزئیات معماری و هنر ساختمان لذت ببرید.
- آشنایی با زندگی روزمره: با بازدید از این خانه، شما به زندگی روزمره در دوره قاجاریه پی خواهید برد. اجناس خانه، فرهنگ و سبک زندگی افراد آن دوره را به شما نشان خواهد داد.
- گردشگری فرهنگی: خانه مقدم به عنوان یک موزه فرهنگی به گردشگران امکان می‌دهد تا با تاریخ و هنر ایران به صورت مستقیم در تعامل باشند و تجربیات جذابی را با خود به همراه داشته باشند.
تاریخچه خانه موزه مقدم تهران
این خانه، که به نام “خانه مقدم” شناخته میشود، متعلق به یکی از نخبگان دربار قاجار به نام محمدتقی‌خان احتساب‌الملک بوده است. احتساب‌الملک دو فرزند به نام حسن و محسن داشته که به منظور تحصیل در اروپا سفر کردند. با اینکه این دو برادر بودند، اما دارای شخصیت‌ها و علایق متفاوتی بودند.
حسن، برادر بزرگتر، در زمینه‌های سیاسی، اجتماعی و ادبی فعالیت‌های چشمگیری داشت. اما محسن، برادر کوچکتر، به عنوان یک هنرمند در رشتهٔ هنر شناخته می‌شد. متأسفانه، حسن در جوانی از دنیا رفت، اما محسن پس از تحصیل در زمینه تاریخ هنر، باستان‌شناسی و نقاشی، در سال ۱۳۱۵ به تهران بازگشت. این خانه زیبا سپس به عنوان محل زندگی او و همسرش سلما مقدم شد.
از آن زمان، خانه مقدم به یک موزه تبدیل شده و جایگاه خود را در حفظ و ارائه تاریخچه‌ای از دوران قاجار و فرهنگ ایران پس از آن به گردشگران اهدا کرده است.
با استفاده از سنگ‌های تراشیده، و کاشی های زیبا خانهٔ مقدم ساخته شده و در سراسر آن این آثار را نصب گردید. همچنین، با گردآوری از پارچه‌ها، مسکوکات، مهرها، اسناد تاریخی، چپق و وافور و قلیان، سفالینه، شیشه، و تابلوهای نقاشی، گنجینهٔ ارزشمندی در خانهٔ پدری خلق کرد. به همین دلیل، این خانه به عنوان موزهٔ خانهٔ مقدم، از جمله موزه‌های تهران و یکی از خانه‌های گرانبهاتر دنیا شناخته میشود.
لازم به ذکر است که محسن مقدم، یکی از بنیان‌گذاران دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران و یک استاد برجسته این دانشگاه بود. در سال ۱۳۵۱، تصمیم به وقف این خانه به دانشگاه تهران گرفت. با وفات ایشان در سال ۱۳۶۶، ادارهٔ خانه به عهدهٔ همسرش گذاشته شد.
معماری خانه موزه مقدم تهران
زیبایی و ظرافت معماری خانه موزه مقدم در آنچه که از خانه‌های سنتی ایرانی می‌باشد، به چشم می‌آید.
ضلع جنوبی در قسمت بیرونی خانه مقدم
- ساختمان تابستانی: این ساختمان، همانطور که از نامش پیداست، در فصل‌های گرم سال به کار می‌رفت. فضاهای پذیرایی مانند اتاق پذیرایی و پیشخوان، خود را به نمایش می‌گذاشتند. اتاق پذیرایی با سقفی ساده‌تر و تزئینات گچی کمتر نسبت به بخش‌های دیگر، جایی برای انجام کارهای علمی، میزبانی مهمانان و فعالیت‌های فرهنگی به حساب می‌آمد. این اتاق از آثار زیبای سفالی و ابزارهای سنگی و فلزی که توسط دکتر مقدم شخصاً جمع‌آوری شده بود، بهره‌مند بود.
اتاق پیشخوان، که در آن وسایل قدیمی مانند صندوق‌های چوبی به چشم می‌خورد، امروزه به عنوان یک فضای نمایش برای قاب‌های عکس و لوازم شخصی مربوط به استاد مقدم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- حوضخانه: این بخش در انتهای جنوبی و زیر سالن پذیرایی واقع شده و از طریق پلکان به طبقه دوم متصل میشود. حوضخانه می‌تواند به عنوان قدیمی‌ترین بخش این خانه در نظر گرفته شود،
- کتابخانه: این بخش کنار سالن پذیرایی قرار دارد و به عنوان کتابخانه شناخته میشود، یک فضای مختص نگهداری کتب دکتر مقدم و به عنوان کارگاه کوچکی که برای این استاد بزرگ و دوستدار هنر ساخته شده است. این جالب است که استفاده از کتب موجود در این بخش برای عموم مردم آزاد است.
ضلع غربی خانه در قسمت بیرونی خانه مقدم
- ساختمان برج یا اربابی: این بخش از موزه خانه مقدم با ۵۴ سال قذمت، یک بنای جدیدتر نسبت به بخش های دیگر بر مبنای معماری برجی ساخته شده است. این ساختمان با نمای بیرونی و معماری اسلامی-قرون وسطایی، یک آثار هنری است که به دست استاد محسن مقدم و یکی از شاگردانش خلق شده و به نام “اربابی” معروف است. این اقدام معماری با تأثیر از هنر اروپایی، به خصوص فرانسوی، شکل گرفته است.وارد شدن به این برج امکان مشاهده بخش‌های دیگری از خانه مقدم را فراهم می‌کند. اتاق کدخدا و حمام با زیبایی‌های کاشی‌کاری تزئین شده اند. اتاق درویش نیز با مجموعه‌ای از وسایل دراویش به چشم می‌خورد. همچنین، اتاق تدخین برای نگهداری وسایل درویش‌ها و اشیاء قدیمی مانند قلیون و پیپ اختصاص یافته است.
- اتاق صدف: این اتاق، بنا به نام خود، در بخشی جداگانه از برج واقع شده و بازدیدکننده می‌تواند از بیرون از آن لذت ببرد. این اتاق به دلیل نگهداری آثار باارزشی که همچون مروارید در آن قرار دارند، به نام “صدف” شناخته میشود.
- ایوان قاجار: این ایوان که در کنار برج قرار دارد، با ستون‌های آجری و طاق‌های زیبا از زمان‌های زندیه و قاجاریه الهام گرفته و با کاشی‌کاری‌های زیبا تزئین شده است. حوضی در مرکز این ایوان با گلدان‌های شمعدانی احاطه شده و فواره‌ای زیبا در آن ترتیب داده شده است، که فضا را به شکلی زیبا و آرامش‌بخش تزئین می‌کند. ایوان قاجار یکی از جذاب‌ترین و زیباترین بخش‌های خانه مقدم محسوب میشود.
ضلع شمالی خانه در قسمت بیرونی خانه مقدم
- گلخانه: این بخش از خانه به شما این امکان را می‌دهد که گلخانه را بازدید کنید، یک فضایی که به پرورش گل‌های زینتی اختصاص یافته است. با نگاهی به نمای بیرونی گلخانه، متوجه می‌شوید که این بخش با کاشی های زیبا تزیین شده.
- تراس: این بخش از خانه، فضایی خاص و زیبا را به نمایش می‌گذارد؛ با چند پله کوچک از حیاط اصلی جدا شده و تراس دلنشینی را شکل می‌دهد. این تراس امروزه به عنوان یک کافه در امده تا به بهترین شکل ممکن مهمانان خانه را پذیرایی کند.
- دیوار تجدید: یک شاهکار معماری به دست مهندس هوشنگ سیحون، در خانه‌ای با زیبایی فیروزه‌ای، به عنوان “دیوار تجدید” جلوه می‌کند. این دیوار با ستون‌های مارپیچ و تزئینات سنگی بی‌نظیر، در وسط خانه نهاده شده و به طراحی دقیق طاق‌های پی در پی معروف است. هدف این دیوار، جدا کردن حیاط اندرونی و بیرونی خانه بوده و از آثار بی‌نظیر مهندس سیحون است.
مهندس هوشنگ سیحون، نامی که در دنیای معماری به عنوان یکی از برجسته ترین شخصیت‌ها شناخته میشود، آثار فراوانی نظیر آرامگاه بوعلی‌سینا، خیام، نادرشاه افشار، فردوسی و کمال‌الملک را به وجود آورده است.
ضلع شمالی در بخش اندرونی
در معماری سنتی ایران، بخشی از خانه به نام اندرونی، مختص اقامت زنان، فرزندان، و خدمتگزاران بود که به گونه‌ای طراحی می‌شد که حریم این بخش از نظر عبور مردان و افراد غریبه محافظت شود. وقتی از دیوار تجدید عبور کنید، در واقع وارد این بخش اندرونی می‌شوید. این بخش از خانه شامل زیرزمینی است که در گذشته به عنوان حمام و انباری به کار می‌رفت و امروزه با مرمت، به عنوان محلی مناسب برای نگهداری آثار تاریخی خدمت می‌کند.
ایوان بخش اندرونی این خانه با وجود دو پلکان که به طبقه بالایی وصل می‌شوند، جذابیت زیادی دارد. این بخش دارای آینه‌کاری مربوط به دوران زندیه و قاجار، کاشی‌های معرق و خشتی از دوران‌های قاجار و پهلوی اول، و همچنین گچ‌بری‌های ظریف و هنرمندانه است که نمی‌توان از زیبایی آن‌ها چشم پوشی کرد.
ضلع شرقی در بخش اندرونی
در این حیاط، نماد علاقه استاد محسن مقدم و همسرش به هنر ایرانی آشکار است؛ زیرا با نگاه دقیق به کف این حیاط، مشابهت آن با نقشه‌های فرش‌های ایرانی دیده میشود.
بخش آخری که به چشم می‌خورد، بخش خدمه است که در گذشته به عنوان مکان اقامت خدمتگزاران و محل مطبخ خانه خدمت می‌کرد؛ اما در حال حاضر این بخش، به عنوان بخش اداری موزه‌ی خانه بازسازی و استفاده میشود.
هزینه و زمان پیشنهادی از خانه موزه مقدم تهران
برای بازدید از این مجموعه زیبا، می‌توانید تمام ایام هفته به جز دوشنبه، از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر به این خانه موزه سر بزنید. همچنین، قبل از ورود به موزه، باید مقدار کمی هزینه برای تهیه بلیط را پرداخت کنید؛ اما ارزش ویژه خانه موزه مقدم خیلی بیشتر از این هزینه است. زمان پیشنهادی برای بازدید از موزه خانه مقدم تهران نیز ۱ تا ۳ ساعت است.
فصل مناسب برای بازدید از خانه موزه مقدم تهران چه زمانی است؟
برای بازدید از خانه موزه مقدم در تهران، بهتر است در فصل بهار یا پاییز به موزه بروید. در این دو فصل هوا معمولاً ملایم‌تر است و شما می‌توانید از بازدید خود لذت ببرید. همچنین، در این دوره‌ها ترافیک شهری معمولاً کمتر است که باعث میشود سفر شما راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر باشد. همچنین، موزه مقدم شامل فضاهای باز همچون باغ‌ها و حیاط دارد که در فصل‌های بهار و پاییز زیباتر به نظر می‌رسند.
چه هتل هایی در نزدیکی خانه موزه مقدم تهران برای اقامت وجود دارد؟
- هتل گلستان
هتل بزرگ فردوسی
هتل حافظ
هتل امیر کبیر
هتل نادری جدید
چه رستوران هایی نزدیک به خانه موزه مقدم تهران هستند؟
- کافه داروالخلیفه
رستوران وزیری
رستوران حافظیه
در نزدیکی خانه موزه مقدم تهران از چه جاهای دیدنی دیگری می توان بازدید کرد؟
- خانه دکتر عدل
کاخ مرمر
میدان حسن آباد
خیابان سی تیر
موزه ملی ایران
ادرس خانه مقدم
برای بازدید از این خانه باید به خیابان امام خمینی تهران بروید. پس از خیابان شیخ هادی و در کنار بانک ملت این خانه با پلاک ۲۵۱ قرار دارد.
نتیجه گیری
خانه موزه مقدم یک مکان فرهنگی و تاریخی است که بازدید از آن تجربه‌ای ممتع و آموزنده فراهم می‌کند. این موزه با نگاهی به گذشته تاریخ ایران و فرهنگ اسلامی، با ارائه مجموعه‌ای از آثار هنری، انتقال دهندهٔ ارزش‌ها و اهمیت‌های فرهنگی کشور می‌باشد.
در بازدید از خانه موزه مقدم، شما با شاهکارهای هنری، اجسام باستانی و اسناد تاریخی روبرو می‌شوید که نقش برجسته‌ای در تاریخ و فرهنگ ایران داشته‌اند. این مکان با طراحی معماری زیبا و باغ‌های فراوان، ارائه یک تجربه چشمگیر و یادگیری فراهم می‌کند.
بنابراین، بازدید از خانه موزه مقدم می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ، هنر، و فرهنگ ایران، فرصتی فراهم کند تا با دستاوردهای بزرگ این سرزمین آشنا شوند و به عمق فرهنگ متنوع و غنی این کشور نفس کشیده و از زیبایی‌های هنر ایران لذت ببرند.
