شیراز امروزه یکی از بهترین شهر‌های استان فارس محسوب می‌شود که جاذبه‌های گردشگری و تفریحی بسیاری را به خود اختصاص داده است و این باعث شده سالانه افراد زیادی اعم از خارجی و داخلی برای بازدید از آنها به شیراز سفر کنند. یکی از این جاذبه‌های دیدنی این شهر باستانی، باغ جهان نما بوده است که امروزه افراد آن را باغ بهشت کوچک نامیده‌اند که به دلیل وجود گل‌ها و درختان مختلف در آن شکوه و جلوه‌ای خاص را به نمایش می‌گذارد. باغ جهان نما همانند دیگر باغ‌های معروفی که در شهر شیراز قرار دارند نمایی از طبیعت و نیاز‌های انسان را از خود نشان می‌دهد و همین باعث شده که به عنوان یک آثار فرهنگی مهم شناخته شود.
تاریخچه باغ جهان نما شهر زیبا‌ی شیراز
این باغ همانند دیگر بنا‌های تاریخی و باغ‌هایی که در شهر شیراز قرار دارند در زمان‌های بسیار دور بنا شده‌اند که بعد از اتمام جنگ‌ها، آبادانی‌ها و… این باغ‌ها توسط حاکمان آن دوره ساخته شده‌اند. باغ جهان نما نیز یکی از این مکان‌های تاریخی به شمار می‌رود که در دوره کریم خان زند ساخته شده است و قدمت آن مربوط به قرن هشتم هجری بوده؛ به همین دلیل به عنوان قدیمی‌ترین باغ شیراز شناخته می‌شود. این باغ در دوره آل اینجو و آل مظفر بسیار جذاب بوده که تمامی افرادی که به آن مراجعه می‌کردند، شیفته این همه زیبایی آن می‌شدند.
این باغ حیرت‌انگیز تا دوره صفویه همان شکوه و عظمت خود را داشت؛ اما بعد از آن به دلیل شروع جنگ این باغ زیبا کاملا ویران شد و بعد از چندین سال با روی کار آمدن کریم‌خان زند تغییراتی مانند حصارکشی در دور آن، کاشت گل و درخت در آن توانست دوباره آن را سروسامان دهد و آن را به همان باغ باشکوه تبدیل کند.
باغ جهان نما دارای چه ساختاری است؟
اماکن تاریخی و جاهای دیدنی شیراز فراوان است که از ساختار‌هایی مختلف ساخته شده‌اند، باغ جهان نما نیز همانند این اماکن از سه بخش مختلف بنا شده که با وجود آن بخش‌ها تغییراتی در آن به وجود آمده است. برخی از بخش‌های این باغ زیبا شامل:
۱. عمارت کوشک درون باغ
این عمارت باشکوه به شکل یک شش ضلعی ساخته شده و از زمان کریم خان تا به امروز محکم و سالم مانده است. عمارت باغ جهان نما ساختارآن تقریبا شبیه به عمارت کلاه فرنگی باغ نظر دارد. البته عمارت باغ جهان علاوه‌بر شباهتی که با یکدیگر دارند تفاوت‌های بسیاری نیز با هم داشته‌اند؛ چرا که عمارت کلاه فرنگی از آجر برای نمای آن استفاده شده و هیچگونه نقاشی و یا کاشی‌کاری در آن به کار نرفته است؛ اما درون عمارت جهان نما یک حوض که کاملا از سنگ مرمر ساخته شده نمایی فوق‌العاده دلنشین را در آن ایجاد کرده است.
امروزه این عمارت به دلیل زیبایی بی‌نظیری که دارد صداوسیما شهر شیراز بسیار از آن استفاده می‌کند و این باعث شده که همیشه در دسترس عموم قرار نداشته باشد و نتوانند از آن بازدید کنند. در گذشته که این عمارت بنا شد پنجره‌های آن چوبی بود؛ اما بعد از گذشت چند سال مالک اصلی آنها را به پنجره آهنی تغییر داد و بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که آهن جایی در معماری این عمارت ندارد.
۲. آب درون باغ
یکی دیگر از قسمت‌های مهم باغ جهان نما جوی آبی است که در وسط آن قرار دارد، به طور مثال این جوی آب در قلب باغ واقع گردیده که نمایی حیرت‌انگیز را به آن بخشیده است. این جوی‌آب درواقع در سال ۳۳۸ هجری قمری توسط فردی به نام رکن‌الدین حسین دیلمی که حاکم فارس محسوب می‌شد احداث شد که همین باعث شد که نام این جوی آب به جوی آب رکن‌آباد تغییر کند؛ چرا که او دستور احداث قنات را داده بود. آب این قنات‌ها که به شهر می‌ریزد از کوه‌های بمو سرچشمه می‌گیرند و این نمای بی‌نظیر را در باغ جهان نما به وجود می‌آوردند.
۳. موزه درون باغ
در زمان‌های قدیم کریم‌خان زند عمارتی به نام، عمارت مرکزی بنا کرد که طراحی و معماری بسیار زیبایی را برای آن به کار برد. امروزه برخی از افراد هستند که دوست دارند اطلاعاتی درباره آن در دست داشته باشند و بدانند که در آن چه چیز‌هایی قرار دارد. درواقع این عمارت به یک فردی فروخته شد که مالکیت خصوصی آن را برعهده دارد؛ اما امروزه این عمارت به عنوان یک آثار ملی و تاریخی شناخته می‌شود که در آن آثاری مانند مدال‌هایی که در آن زمان افراد کسب کرده‌اند، تابلو‌های مختلف سیاه قلم، تمبر‌های متفاوت و… نگهداری می‌شود و به عنوان یک موزه در باغ جهان نما وجود دارد که افراد می‌توانند از این آثار تاریخی بازدید به عمل آورند.
چه معماری برای باغ جهان نما استفاده شده است؟
باغ جهان نما با استفاده از هنر معماران اصیل ایرانی ساخته شده است، درواقع افرادی که طراحی و معماری آن را انجام داده‌اند از الگو‌هایی که در تمامی باغ‌های ایرانی به کار می‌رود استفاده کرده‌اند. درواقع معماری باغ‌‌سازی از نظر ایرانی‌ها به این گونه است که دیوار‌های بلند و یا حصارکشی داشته باشند، یک حوض و یا جوی آبی در وسط باغ قرار بگیرد، و ویژگی سوم یک عمارت و یا خانه بزرگ که از همه نظر مرتب باشد در آن ساخته شود تا افراد بتوانند از آنها استفاده کنند.
این باغ جهان نمای شیراز هم که در دوره کریم خان زند بنا شده از چنین ویژگی‌هایی برخوردار است و به همین دلیل است که امروزه به یکی از بهترین مکان‌های دیدنی و گردشگری تبدیل شده است. معماری که در گذشته از آن استفاده شده تنها این سه ویژگی را در آن ایجاد کرده‌اند؛ اما امروزه تغییراتی مانند ساختن کافی‌شاپ در ضلع شرقی آن باعث شده که نمایی جدید به این باغ داده شود. وجود کافی‌شاپ برای افرادی که برای بازدید کردن از باغ می‌آیند امری ضروری بود تا افراد از امکانات آن رضایت کامل را داشته باشند.
در چه فصلی به شیراز برای بازدید از باغ جهان نما سفر کنیم؟
درواقع برای سفرکردن به شهر بی‌نظیر شیراز برای دیدن اماکن دیدنی آن هر فصلی را که انتخاب کنید خوب است؛ اما برای اینکه ازسفر خود نهایت لذت را ببرید بهتر است در فصل بهار و اردیبهشت ماه به شیراز سفر کنید، چرا که در فصل بهار تمامی درختان و گل‌های درون باغ شکوفه خواهند کرد و زیبایی خاصی را به نمایش می‌گذارند که چشم هر بازدید کننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
سخن پایانی
امروزه باغ جهان نما یکی از قدیمی‌ترین و اصیل‌ترین باغ‌های شیراز به شمار می‌رود. جهان نما به دلیل بخش‌های مختلفی مانند موزه،عمارت، آب رکن‌آباد که در آن ساخته شده نمایی خارق‌العاده را در آن ایجاد کرده است. این باغ در دوره حکومت کریم خان زند بنا شده که به دستور آن درختان و گل‌هایی در داخل آن کاشته شده است و شما امروزه در هنگام بازدید کردن از این باغ باشکوه انگار در طبیعتی شگفت‌انگیز قرار گرفته‌اید که حس و حال عالی را به شما می‌دهد. این باغ علاوه‌بر تمامی این ویژگی‌های عالی یک کافی شاپ دنج و کوچک هم در ضلع شرقی آن قرار دارد که افراد در هنگام مراجعه به آن می‌توانند برای استراحت خود از آن استفاده کنند.
