یکی از خوراکی‌های مورد علاقه‌ی مردم ایران، جگر کبابی است که علاوه بر اینکه بسیار خوشمزه است، از نظر تغذیه‌ای نیز بسیار سالم محسوب می‌شود. این غذا از جگر گوسفندی تهیه می‌شود و می‌توان آن را روی زغال، گاز یا حتی در فر آماده کرد. با وجود قدمت بالای این غذا، همچنان از محبوبیت زیادی در بین ایرانی‌ها برخوردار است.به همین منظور در این مقاله از مجله سفر گردشرو تصمیم گرفتیم تا طرز تهیه جگر گوسفندی به چند روش را آموزش دهیم در ادامه با ما همراه باشید.
مصرف منظم این غذا نه تنها به حفظ سلامتی کمک می‌کند بلکه به حذف مواد سمی از بدن کمک می‌نماید و بازسازی دستگاه ایمنی و گوارش را تسریع می‌بخشد. جگر حاوی انواع ویتامین‌هاست و برای مقابله با کم‌خونی نیز بسیار مفید است.
در خرید جگر باید به موارد زیر توجه داشته باشید تا جگر تازه و سالم را انتخاب کنید: رنگ آن باید متمایل به قرمز باشد، بدون بوی نامطبوع، ارتجاع پذیر، و بدون وجود کیست یا انگل باشد.
ابتدا به مروری بر مواد لازم و سپس به مراحل طبخ خواهیم پرداخت.
طرز تهیه جگر کبابی (ماهیتابه و فر)
مواد لازم برای طرز تهیه جگر کبابی عبارتند از:
- گوشت جگر گوسفندی: ۵۰۰ گرم
- پیاز: ۱ عدد
- آب لیموترش: ۱ قاشق غذاخوری
- نمک، فلفل سیاه، و فلفل قرمز: به مقدار لازم
مرحله اول: آماده‌سازی جگر
برای آغاز، ابتدا جگر را با دقت بشویید تا کاملاً تمیز شود. سپس با استفاده از چاقو، یک لایه نازک از سطح جگر را جدا کنید. حالا، بسته به نیاز، جگر را به اندازه‌های مورد نظر خود برش دهید. اما باید توجه داشته باشید که اندازه برش‌ها می‌بایست مناسب باشد؛ به این معنا که جگر نباید خیلی بزرگ باشد که در طول پختن مغز آن سفت نماند، و همچنین نباید خیلی ریز برش داده شود که در پختن از دست برود. سپس، برای حذف آب اضافی، برش‌های جگر را داخل آبکش قرار دهید تا آب زیادی که ممکن است در جگر باقیمانده است، خارج شود.
مرحله دوم: ترکیب مزه‌دهنده
ابتدا پوست پیاز را پاک کنید و آن را خلالی درشت خرد کنید. سپس آن را در یک کاسه قرار دهید. به آن جگر خوک یا گاوی، آب لیموترش، ادویه‌ها و نمک اضافه کنید. سپس کاسه را برای حدود یک ساعت در یخچال قرار دهید تا جگر مزه دار شود.
مرحله سوم: کباب‌پزی بر روی زغال
پس از آنکه جگرها را از پیاز جدا کردید، آنها را بر روی سیخ بزنید. سپس زغال را پیش از اینکه جگرها را بر روی آن بگذارید، به خوبی داغ کنید. سیخ‌ها را روی زغال قرار داده و به طور مداوم آنها را بچرخانید تا جگرها به خوبی پخته و طعم دلخواه شما را به خود بگیرند. بسته به سلیقه‌ی شما، می‌توانید آنها را کمی زودتر، به صورت آبدار، از روی زغال بردارید یا اجازه دهید کاملاً پخته شوند.
طرز تهیه جگر بر روی گاز با استفاده از ماهیتابه
برای تهیه جگر بر روی گاز، روش زیر را می‌توانید اجرا کنید. در این روش، جگرها را بر روی سیخ‌های چوبی یا فلزی کوچک بزنید. سپس تابه را روی حرارت گاز قرار داده و کمی چرب کنید. صبر کنید تا تابه داغ شود.
سپس سیخ‌های جگر را به داخل تابه بگذارید و به گونه‌ای قرار دهید که یک طرف آنها کاملاً سرخ شود. پس از آن، طرف دیگر جگرها را نیز به همین شیوه سرخ کنید.
طرز تهیه جگر در فر
برای آماده‌سازی جگر در فر، ابتدا باید فر را روشن کنید. سپس توری مخصوص را روی سینی فر قرار دهید و سیخ‌های جگر را روی این توری قرار دهید. حتماً توجه کنید که سینی و توری باید به طور محکم بر روی هم قرار بگیرند، زیرا در غیر اینصورت ممکن است فر را کثیف کنند. توری فر یک صفحه مشبک دارد که بهتر است برای نفوذ حرارت بهتر استفاده شود.
سپس فر را در دمای ۲۰۰ درجه فارنهایت (حدود ۹۳ درجه سانتی‌گراد) قرار دهید و هر ۱۰ دقیقه سیخ‌ها را بچرخانید تا جگرها کاملاً پخته و طرف شوند. وقتی که جگرها پخته شده و طرف شدند، آنها را با نان، پیاز و جعفری سرو کنید.
با این روش ساده و موثر، جگر خوشمزه را در فر تهیه کرده و به همراه نان و تزیینات دلخواه خود لذت ببرید.
نکات مهم در آماده سازی و پخت جگر:
- لایه نازک جگر را حتماً جدا کنید تا جلوگیری از سفت شدن آن در هنگام پخت شود. این کار باعث می‌شود جگر نرم و طرار باقی بماند.
- سیخ‌ها را به طور مداوم بچرخانید تا کباب به طور یکنواخت پخته شود و از سوختن ناگزند.
- در صورت تمایل، می‌توانید از انواع گوناگون ادویه‌ها مانند فلفل سیاه، فلفل قرمز یا پاپریکا استفاده کنید تا به طعم و ذائقه خودتان بیشتر بپردازید.
- برخی افراد برای افزودن طعم دلمه‌ای و خوشمزه به جگر از فلفل دلمه‌ای استفاده می‌کنند، این نکته نیز می‌تواند طعم کباب را تغییر دهد و برای بعضی افراد مورد علاقه باشد.
- هنگام انتخاب جگر، بهتر است جگرهای تازه و با کیفیت را انتخاب کنید تا در نتیجه نهایی طعم و بافت بهتری داشته باشید.
- پیش از پخت، جگر را به مدت کوتاهی در آب می‌پزید تا از خون باقیمانده تمیز شود و بوی متفاوتی به آن ببخشید.
- مواد افزودنی مثل پیاز خرد شده یا نمک و فلفل به مرغوبیت و طعمتان افزوده و تغییراتی در طعم جگر ایجاد می‌کند.
آشنایی با خواص جگر کبابی
جگر کبابی یکی از محبوب‌ترین غذاهای مرتبط با فصل گرما در ایران است. این غذای خوشمزه و مغذی، علاوه بر این که مورد علاقه بسیاری از افراد در کشورمان است، خواص بسیاری هم دارد. در ادامه، به آشنایی با خواص جگر کبابی می‌پردازیم.
اهمیت مصرف جگر در دوران بارداری
مصرف جگر در طول دوران بارداری می‌تواند اثرات مثبت بسیاری برای سلامتی مادر و جنین داشته باشد. با توجه به اینکه جگر منبع غنی از مواد مغذی از قبیل آهن، ویتامین‌های گروه ب، پروتئین، و اسیدهای چرب اسیدها است، مصرف آن به میزان معقول می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی مادر، جلوگیری از کم‌خونی فقر آهن، و رشد بهتر جنین کمک کند.
کمبود ویتامین ب۱۲ در دوران بارداری می‌تواند عوارض جدی‌ای از جمله زایمان زودرس، کم‌وزنی نوزاد، و یا نقایص مادرزادی را به همراه داشته باشد. با توجه به اینکه جگر یک منبع غنی از ویتامین ب۱۲ است، مصرف معقول آن می‌تواند نیاز مادر و جنین به این ویتامین را تامین کرده و از عوارض ناشی از کمبود آن جلوگیری کند.
نکته بسیار مهم برای مصرف جگر در دوران بارداری : هرچند این مواد مغذی بسیار مفید هستند، اما زنان باردار باید به دقت مصرف جگر را در نظر بگیرند. آنها باید اطمینان حاصل کنند که جگر از منابع مطمئن و با کیفیت تهیه شده و به صورت کاملاً پخته مصرف شود. استفاده از جگر خام یا نیم‌پز ممکن است به عوارض جانبی منجر شود؛ بنابراین، بهتر است از این نوع مصرف‌ها اجتناب شود.
جگر گوسفند سرشار از ویتامین ب ۱۲ است
جگر گوسفند یک منبع غنی از ویتامین B۱۲ است، که به طور قابل توجهی نیاز بدن را پوشش می‌دهد. در واقع، هر ۱۰۰ گرم از جگر گوسفند، حاوی مقداری ویتامین B۱۲ است که برابر با ۱۵ برابر نیاز روزانه بدن به این ویتامین است. اما به دلیل محلول بودن ویتامین B۱۲ در چربی و ذخیره شدن آن در بدن، استفاده زیاد از جگر گوسفند توصیه نمی‌شود.
ویتامین B۱۲ نقش مهمی در عملکرد بدن دارد، از جمله تشکیل گلبول‌های قرمز، متابولیسم سلولی، عملکرد اعصاب، تولید DNA، بهبود خلق و کاهش اختلالات خواب. این ویتامین همچنین می‌تواند به درمان افسردگی کمک کند و احتمال آلزایمر و مشکلات حافظه در افراد مسن را کاهش دهد. علاوه بر این، مصرف کافی ویتامین B۱۲ می‌تواند به تراکم استخوان کمک کرده و از پوکی استخوان جلوگیری نماید.
با این حال، مهم است که مصرف ویتامین B۱۲ را با دقت کنترل کنید و از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید. همچنین، اگر نیاز به مکمل ویتامین B۱۲ احساس می‌شود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا میزان مناسب و متناسب با نیاز شما را تعیین کنید.
جگر گوسفند سرشار از ویتامین آ
جگر گوسفند، یک منبع غنی از ویتامین‌ها است. در هر ۱۰۰ گرم از جگر گوسفند، مقداری از ویتامین آ وجود دارد که بسیاری از نیازهای روزانه بدن را تامین می‌کند. این ویتامین، که محلول در چربی است، به بدن امکان ذخیره آن را می‌دهد تا در زمان‌های نیاز مورد استفاده قرار گیرد. ویتامین آ، علاوه بر اینکه یک کاتالیزور مهم در فعالیت‌های بیوشیمیایی بدن است، در پیشگیری از پیری زودرس، تقویت سیستم ایمنی بدن، جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی، تقویت بینایی، جذب مواد مغذی، رشد استخوان‌ها و باروری نقش دارد.
جگر گوسفند منبع غنی از ویتامین ب ۲
همچنین، جگر گوسفند منبع غنی از ویتامین B۲ یا ریبوفلاوین است. در هر ۱۰۰ گرم از آن، بیش از دو برابر مقدار نیاز روزانه بدن به این ویتامین تامین می‌شود. ریبوفلاوین برای عملکرد صحیح سلولی ضروری است و نقش مهمی در تبدیل غذا به انرژی دارد. به همین دلیل، مصرف جگر گوسفند می‌تواند به تقویت انرژی و قوای بدنی کمک کند.
جگر گوسفند منبع غنی ویتامین ب ۳
جگر گوسفند به عنوان یک منبع غنی از ویتامین B۳ یا نیاسین شناخته می‌شود. در هر ۱۰۰ گرم از جگر گوسفند، می‌توانید تا ۸۱ درصد نیاز روزانه بدن به این ویتامین را تأمین کنید. نیاسین یا ویتامین B۳ به کاهش کلسترول خون و تری‌گلیسرید کمک می‌کند و از بروز بیماری‌های قلبی و تصلب شرایین جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، این ویتامین می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کرده و در درمان دیابت موثر باشد.
مصرف نیاسین موجود در جگر گوسفند می‌تواند به کاهش آکنه‌های پوستی، التهاب، خارش، و قرمزی پوست کمک کند و باعث سلامت و زیبایی بیشتر پوست شود. همچنین، این ویتامین می‌تواند با مشکلات حافظه مرتبط با افزایش سن مقابله کرده و احتمال بروز آلزایمر، میگرن، افسردگی و بی‌خوابی را کاهش دهد.
علاوه بر این، ویتامین B۳ موجود در جگر گوسفند، باعث کاهش دردهای مفصلی، کاهش التهاب مفاصل، افزایش انعطاف‌پذیری بدن و تقویت عضلات می‌شود. این ویتامین می‌تواند علائم خستگی مفاصل را نیز کاهش دهد.
جمع بندی
با این مراحل ساده، می‌توانید جگر خوشمزه و مطبوعی را با استفاده از ماهیتابه یا فر یا برروی زغال درست کنید. این غذا یکی از محبوب‌ترین غذاهای ایرانی است که با استفاده از روش‌های مختلف می‌توان آن را طبخ کرد و لذت برد.
