چشمههای باداب سورت، که بهخاطر تنوع رنگهایشان معروف هستند، یکی از جاذبههای دیدنی ساری است که گردشگران زیادی را به خود جذب میکند.این چشمههای پلکانی که دومین اثر طبیعی ملی ایران پس از کوه دماوند محسوب میشوند، علاوه بر زیبایی چشمنوازشان، دارای خواص درمانی قابلتوجهی نیز هستند و نمونههای مشابه آنها در جهان بسیار کم است.
تصور کنید که در هر پله از این چشمههای پلکانی، رنگ و بوی آب با پله قبل متفاوت است. اطراف این چشمهها را درختان وحشی و بوتههای زرشک جنگلی احاطه کردهاند. اگر به ارتفاعات بالاتر از چشمهها بروید، جنگلهایی از درختان سوزنیبرگ خواهید دید. جذاب نیست؟ اگر تا الان متوجه نشدهاید که درباره باداب سورت صحبت میکنیم، حتماً این متن را تا انتها بخوانید تا دلیل ثبت این چشمههای زیبا و اسرارآمیز در فهرست آثار ملی ایران برایتان روشن شود.
آشنایی با باداب سورت
اگر به روستای اروست در بخش چهاردانگه ساری، مازندران، سفر کنید، میتوانید چشمههای باداب سورت را ببینید که بهعنوان دومین چشمه آب شور دنیا شناخته میشوند. این چشمهها به دلیل ساختار پلکانیشان از چشمههای معمولی متفاوت هستند. در هر پله، آبی با رنگ و بوی متفاوت جریان دارد. یکی از چشمهها پر از آب شور است و عمق زیادی دارد، در حالی که چشمه بعدی، آبی ترش با رنگهای قرمز و نارنجی دارد.اما چه چیزی باعث این شکل پلکانی شده است؟ چشمههای باداب سورت در اثر جریان آبهای معدنی و رسوبی طی سالهای متمادی به این شکل درآمدهاند و پلههایی با طیف رنگهای قرمز، نارنجی و زرد تشکیل دادهاند.
حتی در شرایط خشکسالی شدید، این چشمهها همچنان پرآب هستند. اگر کنجکاو هستید بدانید که تنها چشمه دیگر با آب شور در دنیا کجاست، باید به پاموککاله در ترکیه اشاره کنم. چشمههای باداب سورت از استخرهای طبیعی تراورتنی هستند که یکی از جاذبههای مهم استان مازندران محسوب میشوند و در ارتفاع ۱۸۴۱ متری از سطح دریا قرار دارند. اطراف این چشمهها پوشیده از درختچههای زرشک وحشی است، و رنگهای زیبای نارنجی حاصل غلظت بالای رسوبات دارای اکسید آهن است.این بادابها شامل چندین چشمه با آبهایی با رنگ، بو، طعم، و حجم متفاوت هستند. چشمههای شبیه به باداب سورت در نقاط دیگری مانند پاموکاله در ترکیه، ایوانهای سفید و صورتی در نیوزیلند، بایشوایتای در چین، باگنی سان فلیپو در ایتالیا، منطقه سنگ زرد در آمریکا، و هیرو ال آگورا در مکزیک وجود دارند.
معنی “باداب” آب گازدار و “سورت” شدت اثر است. چشمههای باداب سورت در سال ۱۳۸۷ بهعنوان دومین اثر طبیعی ملی ایران به ثبت رسیدند. همچنین، برنامهای برای ثبت جهانی این چشمهها بهعنوان یک ژئوپارک در نظر گرفته شده است که آن را بهنوعی خواهرخوانده با چشمههای پاموکاله ترکیه میکند.
ویژگیهای باداب سورت چیست؟
چشمههای باداب سورت دارای ویژگیهای زمینشناسی منحصربهفردی هستند.این مجموعه شامل دو چشمه با آبهایی است که از لحاظ حجم، بو، مزه و رنگ تفاوت دارند.
چشمه اول که حجم آب بیشتری دارد، استخری عمیق با قطر ۱۵ متر و آب بسیار شور دارد. این چشمه که اغلب در فصل تابستان برای آبتنی استفاده میشود، خواص درمانی ویژهای دارد؛ برای بیماریهایی مثل کمردرد، روماتیسم، بیماریهای پوستی، سردرد و میگرن مفید است. علاوه بر این، بهخاطر شور بودن، در زمستان یخ نمیزند.
چشمه دوم که آب کمتری دارد، در بالادست و شمال غرب چشمه پرآب قرار گرفته است. آب این چشمه طعم ترش دارد و رنگ آن قرمز و نارنجی است. رسوبات آهنی در اطراف این چشمه به چشم میخورند. در طول سالها، جریان آبهای معدنی و رسوبی باعث ایجاد صدها طبقه و دهها حوضچه با رنگهای قرمز، زرد و نارنجی در دامنه کوهستان شده است. این طبقات و حوضچهها که در ارتفاع حدود ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارند، جذابیت اصلی چشمههای باداب سورت را ایجاد میکنند.
چشمههای پلکانی کوچکتری نیز در پاییندست این مجموعه وجود دارد. چشمههای بالایی که آب ترش دارند، حاوی رسوبات آهن هستند که باعث رنگ نارنجی میشود. چشمههایی که آب شور دارند، گرم هستند و خواص درمانی دارند؛ برای بیماریهای پوستی و رماتیسم مفیدند. این چشمهها در هنگام غروب چشمانداز بسیار زیبایی دارند؛ از درخشش نور خورشید روی پلکانها و لایههای مختلف چشمه لذت خواهید برد.با بازدید از این چشمههای زیبا، تجربهای شگفتانگیز از طبیعتگردی خواهید داشت. در واقع، برای تجربه سفرهای حیرتانگیز نیازی به رفتن به نقاط دوردست نیست؛ همین ایران خودمان پر از نقاط دیدنی است که میتوانند تجربهای منحصربهفرد را ارائه دهند. البته این به معنای این نیست که سفرهای خارجی خوب نیست، اما ایران هم مقاصد بسیار جذاب و متنوعی دارد که دیدن آنها نسبت به سفرهای خارجی اولویت بیشتری دارد. ضمن اینکه سفر به نقاط دیدنی در ایران بسیار سادهتر و کمهزینهتر است.
بهترین فصل بازدید باداب سورت
آبهای چشمههای باداب سورت شور هستند، بنابراین در تمام فصول سال میتوان از این جاذبه دیدن کرد. با این حال، بهترین زمان برای بازدید از این چشمهها فصل بهار است، زمانی که سرسبزی و طراوت، روستا را فرا میگیرد. در این فصل، معمولاً تعداد زیادی از گردشگران به این منطقه میآیند. با این وجود، تابستان به دلیل گرمای هوا و کمبود آب، زمان مناسبی برای بازدید نیست.
فصل زمستان، اگرچه آبها رنگ قرمز زیبایی به خود میگیرند، اما مسیرهای منتهی به چشمه ممکن است به دلیل بارندگی و یخبندان دشوار شوند. بنابراین، فصل بهار بهویژه ماه اردیبهشت، بهترین زمان برای بازدید از چشمههای باداب سورت است.
در این زمان از سال، طبیعت اطراف چشمهها در زیباترین حالت خود قرار دارد و مسافران در مسیر رسیدن به چشمه از مناظر طبیعی لذت میبرند. تابستان به دلیل گرمای زیاد، چندان مناسب نیست. در حالی که زمستان با وجود زیبایی چشمههای قرمز، به دلیل دشواریهای دسترسی، توصیه نمیشود.
بهترین زمان برای بازدید از چشمههای باداب سورت اردیبهشت است، زمانی که چشمهها در زیباترین و شگفتانگیزترین حالت خود قرار دارند. انعکاس نور خورشید در طلوع و غروب بر روی آب، همراه با مناظر کوهستانی و جنگلی اطراف، ترکیبی بینظیر و تحسینبرانگیز ایجاد میکند. این جلوههای طبیعی نشانگر موهبتی الهی هستند و بازدید از چشمههای باداب سورت در اردیبهشت تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
مسیریابی باداب سورت
چشمههای باداب سورت در ارتفاع ۱۸۴۰ متری از سطح دریا قرار دارند و برای دسترسی به آنها، باید به روستای اروست بروید. برای رسیدن به این روستا از تهران، میتوانید از دو مسیر مختلف استفاده کنید؛ مسیر اول از طریق جادههای استان سمنان و مسیر دوم از طریق جادههای استان مازندران. جادههای استان سمنان کوتاهتر و ایمنتر هستند، اما جادههای استان مازندران جذابیت بصری بیشتری دارند.
مسیر اول: مسیر اول از تهران شروع میشود، از شهرهای سمنان، مهدیشهر، شهمیرزاد و فولادمحله عبور میکند و سپس از سهراه تلمادره به سمت روستای اروست و چشمههای باداب سورت میرود.در این مسیر شما میتوانید از مکانهای تفریحی تهران هم دیدن کنید.
مسیر دوم: مسیر دوم از تهران، به سمت ساری، سپس کیاسر، و پس از آن به سهراه تلمادره میرود و بعد از روستای اروست به باداب سورت میرسد.
در هر دو مسیر، جادهها تا روستای اروست کاملاً آسفالت هستند. از روستای اروست به سمت چشمههای باداب سورت که حدود یک کیلومتر در شرق روستا قرار دارند، جاده خاکی است.
در هر دو مسیر، پس از عبور از تلمادره، یک پمپ بنزین و یک پاسگاه پلیس وجود دارد. جادهای که درست مقابل پاسگاه پلیس قرار دارد، به سمت اروست میرود. این مسیر از روستاهای پشرت، کوات، و قلعهسر میگذرد و به یک سهراهی میرسد که به “سهخط” معروف است. این سهراهی به سمت اروست، مالخواست، و باداب سورت راه دارد.
مسیر سمت چپ (که آسفالته است) پس از ۲ کیلومتر به روستای اروست میرسد. مسیر مستقیم (که خاکی است) به سمت چشمههای باداب سورت میرود. این مسیر خاکی را باید حدود ۳ کیلومتر طی کنید تا به چشمهها برسید. در این مسیر دو جاده خاکی وجود دارد که هر دو به چشمهها ختم میشوند.
پس از طی کردن جاده خاکی سر بالایی، به یک کانکس نگهبانی میرسید که از آن به بعد ورود خودرو ممنوع است. ۳۰ متر جلوتر از کانکس، چشمههای باداب سورت قرار دارند. هر دو مسیر خاکی به بالای تپهای میرسند که چشمهها بر روی آن واقع شدهاند. یکی از این جادهها خصوصی است و متعلق به یک معدن متروکه است، بنابراین مراقب ریزش سنگ باشید. در مسیر دیگر که عمومی است، ممکن است با جادههای خاکی بیشتری روبرو شوید.
پس از رسیدن به چشمههای باداب سورت، تجربهای زیبا و منحصربهفرد در انتظار شما خواهد بود.
امکانات و اقامت در چشمههای باداب سورت
متأسفانه، مجموعه چشمههای باداب سورت امکانات زیادی ندارد. سرویس بهداشتی در پایین مسیر و پارکینگ قرار دارد، اما طبق گزارش بسیاری از گردشگران، این سرویس بهداشتی فاقد مایع دستشویی و حتی آب است. همچنین، اگر به دنبال خرید هستید، باید در روستاهای مسیر نیازهای خود را تهیه کنید.
برای کسانی که قصد اقامت شبانه را در این منطقه دارند، میتوانند در اطراف روستا و مکانهای عمومی کمپ برپا کنند. خانههای بسیار زیبایی در روستای اروست برای کرایه شبانه گردشگران عزیز وجود دارد. با این حال، باید توجه داشته باشید که کمپینگ در حوالی چشمهها ممنوع است. همچنین، هنگام برپایی کمپ، به محل دقت کنید تا بهاشتباه در زمینهای کشاورزی متعلق به روستاییان چادر خود را برپا نکنید. برای اطمینان از محل اقامت خود، بهتر است قبل از بازدید، همه چیز را بررسی و برنامهریزی کنید.
با توجه به کمبود امکانات در این منطقه، بهتر است که لوازم مورد نیاز خود را از قبل تهیه کنید و اگر قصد اقامت دارید، وسایل کمپینگ مناسب، غذا و آب به همراه داشته باشید. همچنین توصیه میشود که برای کاهش تأثیرات منفی بر محیطزیست و زمینهای کشاورزی، در انتخاب محل کمپینگ دقت کنید و از قوانین محلی پیروی کنید.
نکات مهمی که باید رعایت کرد
هنگام بازدید از چشمههای باداب سورت، قوانین و مقررات مشخصی برای حفظ امنیت و محیطزیست وجود دارد که باید آنها را رعایت کنید. در ادامه، توصیهها و نکاتی برای بازدید ایمن و مسئولانه آورده شده است:
- عدم ورود به پلکانهای چشمه: راه رفتن یا دویدن روی پلکانهای چشمههای باداب سورت ممنوع است. این پلکانها حساس هستند و آسیب به آنها میتواند به تخریب زیستمحیطی منجر شود.
- همراه داشتن آب و خوراکی: در اطراف چشمههای باداب سورت امکانات رفاهی کمی وجود دارد، بنابراین بهتر است آب و خوراکی را با خود همراه داشته باشید. اگر نیاز به خرید دارید، بوفه کوچکی در نزدیکی چشمهها وجود دارد که میتوانید از آن استفاده کنید.
- ممنوعیت حیوانات خانگی: ورود حیوانات خانگی به محوطه چشمهها ممنوع است. این قانون به حفظ محیطزیست و امنیت بازدیدکنندگان کمک میکند.
- عدم روشن کردن آتش: در نزدیکی چشمهها آتش روشن نکنید. این کار میتواند خطر آتشسوزی را افزایش دهد و به محیطزیست آسیب برساند.
- پرهیز از ریختن زباله: از ریختن زباله روی زمین یا در چشمهها خودداری کنید. سطلهای زباله در اطراف محوطه قرار دارند و باید زبالهها را در آنها بیندازید.
- اطمینان از باز بودن مسیر: اگر در فصلهایی که بارندگی زیاد است به این منطقه میروید، پیش از حرکت از باز بودن مسیر و شرایط جاده خاکی اطمینان حاصل کنید. استفاده از خودروی شخصی در این مسیرهای خاکی در شرایط نامساعد توصیه نمیشود.
- حفظ محیط زیست: چشمههای باداب سورت در گذشته به دلیل کمتوجهی با کمبود آب مواجه شدهاند. هنگام بازدید، از ورود به چشمهها برای عکسگرفتن یا تفریح خودداری کنید. اگر شاهد نقض قوانین بودید، به مسئولین مربوطه اطلاع دهید.
با رعایت این نکات و قوانین، شما میتوانید از بازدید خود از چشمههای باداب سورت لذت ببرید و در عین حال، به حفظ این میراث طبیعی کمک کنید.
ساعات و قیمت بلیط برای بازدید از باداب سورت
ساعات بازدید از چشمههای باداب سورت از ۶ صبح تا ۹ شب است، اما این ساعات ممکن است در طول سال و بسته به فصلهای مختلف تغییر کند. از آنجا که در این منطقه نور کافی برای بازدید در ساعات تاریکی وجود ندارد، معمولاً بازدید در ساعات شبانه ممنوع است. در حال حاضر (سال ۱۳۹۹)، هزینه بلیط برای بازدید از چشمههای باداب سورت ۱۵ هزار تومان است، اما این مبلغ ممکن است به دلیل نوسانات ارزی تغییر کند.
اگر قصد دارید برای رسیدن به محل چشمهها از نیسانهای مردم محلی استفاده کنید، باید هزینه آن را نیز در نظر داشته باشید. همچنین، هزینه پارکینگ جداگانه محاسبه میشود.توجه داشته باشید که ساعتهای بازدید ممکن است در فصول مختلف یا به دلیل شرایط خاص، مانند آب و هوا، تغییر کند. برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، توصیه میشود قبل از سفر، درباره ساعات دقیق بازدید اطلاعات بگیرید. برای دسترسی راحتتر و تجربه بهتر، ممکن است بخواهید از خدمات نیسانهای محلی استفاده کنید، اما حتماً هزینههای مربوطه را در برنامه خود بگنجانید.
همچنین، بهدلیل محدودیتهای بازدید در ساعات تاریکی، برنامهریزی خود را طوری تنظیم کنید که قبل از غروب آفتاب به مقصد برسید و از زیباییهای طبیعی و مناظر باداب سورت نهایت لذت را ببرید.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم به همه نکاتی که برای معرفی چشمههای باداب سورت لازم هستند اشاره کنم. به حال،دیدن چشمههای باداب سورت از نزدیک به همراه خانواده میتواند حس و حال بسیارزیبایی را به همه القا کند. اگر اهل گردش هستید و دوست دارید جاذبههای دیدنی متفاوت و شگفتانگیز کشورمان را ببینید، حتماً بازدید از چشمههای باداب سورت را در برنامه خود قرار دهید. این چشمهها با زیبایی طبیعی منحصربهفردشان، تجربهای فراموشنشدنی برایتان به ارمغان خواهند آورد.
سوالات متداول:
چشمههای باداب سورت کجا واقع شدهاند؟
چشمههای باداب سورت در استان مازندران، جنوب شهرستان ساری، بخش چهاردانگه، دهستان پشت کوه، روستای سورت، حدفاصل روستاهای اروست و مالخواست واقع شده است.
چگونه از تهران به چشمههای باداب سورت برویم؟
برای دسترسی به چشمههای باداب سورت از تهران میتوانید از دو مسیر مختلف استفاده کنید. مسیر اول از طریق استان سمنان است که از شهرهای سمنان، مهدیشهر، شهمیرزاد، فولادمحله، سهراه تلمادره و سپس روستای اروست میگذرد. مسیر دوم از طریق استان مازندران است که از شهرهای ساری، کیاسر، سهراه تلمادره و روستای اروست عبور میکند.
چشمههای باداب سورت چه امکاناتی دارند؟
این مجموعه امکانات محدودی دارد. سرویس بهداشتی در پایین مسیر و در پارکینگ قرار دارد، اما این سرویس طبق گزارشها فاقد مایع دستشویی و گاهی حتی آب است. برای خرید مایحتاج و خوراکی، باید به روستاهای مسیر مراجعه کنید.
ساعات بازدید و بلیط چشمههای باداب سورت چگونه است؟
ساعات بازدید از ۶ صبح تا ۹ شب است، اما این ساعات ممکن است در طول سال تغییر کند، زیرا به دلیل نبود روشنایی کافی، بازدید در ساعات تاریکی امکانپذیر نیست. بلیط بازدید از چشمههای باداب سورت (در سال ۱۳۹۹) ۱۵ هزار تومان است، اما این مبلغ ممکن است تغییر کند. اگر قصد دارید از نیسانهای محلی برای رسیدن به چشمهها استفاده کنید، هزینه آن را نیز باید در نظر بگیرید. همچنین هزینه پارکینگ بهصورت جداگانه محاسبه میشود.
باداب سورت به چه معناست؟
“باداب” به معنی آب گازدار است و “سورت” به معنی شدت اثر. بنابراین، باداب سورت به شدت گازدار بودن آب اشاره دارد.
بهترین فصل برای بازدید از باداب سورت کدام است؟
بهترین زمان برای بازدید از چشمههای باداب سورت، اواسط فصل بهار، بهویژه ماه اردیبهشت است. در این زمان، طبیعت اطراف چشمهها در زیباترین حالت خود قرار دارد و شرایط جوی نیز معمولاً مطلوب است.