در فرهنگ غذایی ایران، دستور پخت ماش و قمری جایگاه ویژه‌ای دارد. این غذای محبوب که اغلب با هم سرو می‌شوند، از جمله انواع پرطرفدار غذاهای محسوب می‌شوند که در ایام مختلف سال، به ویژه در ماه‌های سرد سال، از جمله اردیبهشت تا مهر مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطلب، به معرفی مختصر و طرز تهیه این غذای خوشمزه خواهیم پرداخت.
تاریخچه ماش و قمری
آش قمری به عنوان یکی از آش های محبوب اصفهان، ریشه‌های خود را در طول زمان دنبال میکند. اصولاً آش‌ها به عنوان یکی از غذاهای پرطرفدار و معمول در جشنواره‌ها و مناسبت‌های خانوادگی مردم اصفهان شناخته می‌شوند. اما نکته قابل توجه این است که آش قمری، از جمله آش‌هایی است که معمولاً در مراسم مذهبی و مراسم سوگواری محرم و اربعین در استان اصفهان تهیه و مصرف می‌شود. این موضوع نشان از ارتباط نزدیک بین فرهنگ، آیین، و غذا در این منطقه دارد.
خواص آش ماش و قمری: غذایی با ارزش برای سلامتی و روحیه
مقدمه: آش ماش و قمری یکی از غذاهای محبوب و معروف در فرهنگ‌های مختلف جهان است. این غذا با ترکیبی از لذیذی‌ها و مواد غذایی مفید، همچون لوبیا ماش، اسفناج، و انواع ادویه‌ها، یکی از گزینه‌های عالی برای تامین انرژی و مواد غذایی مورد نیاز بدن ما است. در این مقاله، به بررسی خواص آش ماش و قمری به لحاظ سلامتی و روحیه خواهیم پرداخت.
خصوصیات مواد اولیه آش ماش و قمری
از مواد اولیه‌ای چون لوبیا ماش، اسفناج، پیاز، سیر، گوشت و انواع ادویه‌ها تهیه می‌شود. لوبیا ماش، منبع عالیی از پروتئین و فیبر است که به حفظ سلامتی دست می‌دهد. اسفناج نیز با ویتامین‌ها و مواد معدنی فراوانی که دارد، برای افزایش انرژی و قدرت بدن بسیار مفید است. پیاز و سیر همچنین دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی هستند که به سلامتی دست می‌دهند.
خواص سلامتی آش ماش و قمری
- تقویت سیستم ایمنی: با ترکیبی از مواد غذایی مفید مانند لوبیا ماش و اسفناج، آش ماش و قمری می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند و بدن را در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها محافظت نماید.
- کاهش التهابات: مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این غذا می‌توانند به کاهش التهابات در بدن کمک کنند و از بروز بیماری‌های مزمن مانند التهاب مفاصل و غیره جلوگیری نمایند.
- حفظ سلامت قلب: فیبر موجود در لوبیا ماش و مواد معدنی موجود در اسفناج می‌توانند به کاهش کلسترول خون کمک کرده و سلامت قلب را حفظ نمایند.
- کنترل قند خون: با توجه به اینکه لوبیا ماش حاوی فیبر است، مصرف آش ماش و قمری می‌تواند به کنترل قند خون و پیشگیری از دیابت کمک کند.
- افزایش انرژی: ترکیبات غذایی موجود در آش ماش و قمری می‌توانند به افزایش انرژی و سرزندگی روحی کمک کرده و برای روزی پرانرژی و خوشحالی کمک کنند.
- ایجاد حس قوت: مصرف غذاهایی با مواد معدنی و ویتامین‌های فراوان مانند آش ماش و قمری می‌تواند به ایجاد احساس دفاع شده در برابر استرس و اضطراب کمک کند.
- تسکین دهنده: این غذا با طعم و عطر خاص خود، می‌تواند به تسکین دهندگی روحی و ایجاد حالت آرامش در فرد کمک کند.
طرز تهیه ماش و قمری بدون گوشت: غذایی مغذی از دل نصف جهان
مواد لازم برای تهیه ماش قمری بدون گوشت برای ۶ نفر عبارتند از:
- ۳ عدد کلم قمری
- ۴ عدد پیاز
- ۵۰۰ گرم سبزی (شامل تره، جعفری، شوید، نعنا و ترخون تازه)
- ۱ قاشق غذاخوری سبزی خشک (شامل مرزه، ترخون، نعنا و شنبلیله)
- ۲/۳ پیمانه برنج نیم دانه ایرانی
- ۲ پیمانه ماش
- ۱ پیمانه روغن (می‌توانید از روغن جامد محلی یا روغن مایع استفاده کنید)
- زردچوبه به میزان لازم
- نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
- روغن برای سرخ کردن به میزان لازم
برای ادامه دادن به مراحل تهیه، ابتدا باید مواد را آماده کنید.
آش ماش و قمری بدون گوشت یکی از غذاهای محبوب و سالمی است که با استفاده از مواد اولیه ساده قابل تهیه است. برای آماده سازی این غذا، ابتدا برنج و ماش را کاملاً تمیز کرده و سپس آنها را به طور جداگانه در آب خیس کنید تا نرم شوند. سپس کلم‌های قمری را پوست گیری کرده و به صورت نگینی ریز کنید.
برنج و ماش را در یک قابلمه مناسب بریزید و با مقداری آب روی حرارت ملایم قرار دهید تا بپزند. سپس سبزیجات را خرد کرده و به همراه کلم‌های قمری به مواد داخل قابلمه اضافه کنید و به مدت کافی اجازه دهید تا همه مواد به طور کامل پخته شوند.
در کنار این کار، مقداری روغن را در یک تابه داغ کنید و پیاز را سرخ کرده و سپس زردچوبه، فلفل و سبزیجات خشک را به آن اضافه کنید. اطمینان حاصل کنید که سبزیجات نسوزند. سپس مواد سرخ شده را به آش اضافه کنید و آرامی مخلوط کنید. آتش را کم کنید و به مدت کوتاهی آش را بپزید.
در این مرحله، ۳ عدد پیاز را خلالی خرد کرده و سرخ کنید و آنها را برای تزیین آش آماده کنید. قبل از سرو، آش را با استفاده از گوشتکوب خوب له کنید. مهم است که از گوشتکوب برقی استفاده نکنید و کوبیدن را به صورت دستی و با حوصله انجام دهید.
سپس آش را در ظرف مناسبی بریزید و پیازهای سرخ شده را به عنوان تزیین روی آن بگذارید. آش ماش و قمری بدون گوشت شما آماده سرو و لذت بردن است.
طرز تهیه ماش و قمری با گوشت: غذایی مغذی از دل نصف جهان
مواد لازم برای تهیه آش قمری اصفهان عبارتند از:
- ۲۰۰ گرم گوشت گوسفندی سردست و گردن بدون استخوان
- ۱ پیمانه ماش خام
- ۳۰۰ گرم سبزی‌های پاک شده از قبیل تره، جعفری، شنبلیله، نعنا، ترخان و مرزه
- ۱/۳ پیمانه برنج نیم دانه ایرانی
- ۲ عدد پیاز متوسط
- ۴ عدد کلم قمری متوسط
- نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم
- روغن به مقدار لازم
ابتدا روغن را در قابلمه‌ای مناسب بریزید و گرم کنید. سپس پیازهای خلال شده را به روغن اضافه کنید و تا زمانی که نرم شوند، تفت دهید. سپس گوشت را به آن اضافه کنید و با هم تفت دهید. مقدار کمی زردچوبه و فلفل را به آن اضافه کنید، اما توجه داشته باشید که زردچوبه را زیاد نگذارید تا آش رنگی سبز داشته باشد. سپس مواد را بازتفت دهید و قمری‌ها را پوست گیری کرده و به آن اضافه کنید. اگر قمری‌ها را به صورت دایره‌ای و درشت خرد کرده‌اید، آنها را هم اکنون اضافه کنید، و اگر به صورت نگینی و ریز خرد کرده‌اید، آنها را بعد از نیم‌پز شدن گوشت اضافه کنید.
سپس تمام مواد را با هم مخلوط کرده و کمی تفت دهید. آب جوش را اضافه کرده و قابلمه را بپوشانید تا همه‌ی مواد به خوبی با هم نیم‌پز شوند. در این مرحله آش باید به صورت حلیمی باشد و باید دقت کنید که آب زیادی به آن اضافه نشود.
زمانی که گوشت‌ها و قمری‌ها نیم‌پز شدند، سبزی‌ها را اضافه کنید. سبزی ماش و قمری نیازی به ریز شدن ندارند. تره‌ها را دو نیم کنید و ساقه‌های ضخیم جعفری را بگیرید. همچنین ماش و برنج را بپزید و زمانی که نیم‌پز شدند، سبزی‌ها را به آنها اضافه کنید و اجازه دهید همه‌ی مواد به خوبی با هم بپزند. در آخر، برنج و ماش و نمک و فلفل را اضافه کرده و اجازه دهید همه با هم جا بیافتند و آبی نداشته باشند. سرانجام، تمام مواد را با گوشتکوب خوب له کنید. بهتر است از گوشتکوب دستی استفاده کنید و از گوشتکوب برقی استفاده نکنید. برای کوبیدن، گوشتکوب را روی مواد بکشید تا آش شما کش دار شود.
برای تزیین، پیاز را خلالی خرد کرده و سرخ کنید، همچنین مقداری نعنا داغ آماده کنید. در هنگام سرو، ظروف را با نعنا داغ و پیاز داغ تزیین کنید.
نکاتی برای آماده‌سازی آش ماش و قمری اصفهانی
- برای پخت غذاهای حاوی گوشت، بهتر است از آب جوش برای افزودن به آش استفاده کنید، تا گوشت درست پخته شود و سفت نشود.
- استفاده از گوشت گردن و سردست می‌تواند باعث کشیده شدن آش شود، بنابراین از گوشت‌های مناسب استفاده کنید.
- برای آماده‌سازی قمری، می‌توانید قبل از نیاز به آن، پوست را پاک کنید، سپس آن را رنده یا ریز کنید و در کیسه‌های فریزر قرار داده و در فریزر نگهداری کنید.
- این آش می‌تواند به عنوان وعده صبحانه، ناهار و شام مصرف شود.
- میزان شنلیله باید کم باشد تا آش تلخ نشود.
- همچنین، می‌توانید این آش را در زودپز نیز آماده کنید، که این کار زمان را بسیار کاهش می‌دهد و آش به راحتی آماده می‌شود.
با توجه به تنوع مواد اولیه و طعم مطبوع این غذا، می‌توانید با تغییرات کوچک، آش ماش و قمری را به سلیقه خودتان واقعیت بخشیده و لذت ببرید. به یاد داشته باشید که با رعایت نکات بهداشتی و آشنایی با تکنیک‌های آشپزی، تهیه این غذاها به یک تجربه لذت‌بخش و مفید تبدیل خواهد شد.
جمع بندی
آش ماش و قمری نه تنها یک غذای لذیذ و مغذی است بلکه از نظر سلامتی هم بسیار مفید است. از طرفی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی، کاهش التهابات، حفظ سلامت قلب و کنترل قند خون کمک کند و از طرف دیگر می‌تواند به افزایش انرژی، ایجاد احساس دفاع شده و تسکین دهندگی روحی کمک نماید. بنابراین، توصیه می‌شود که آش ماش و قمری را به عنوان یکی از قسمت‌های رژیم غذایی خود در نظر بگیرید تا از مزایای این غذا برای سلامتی و روحیه خود بهره‌مند شوید.
