سوغات قشم | از جذاب‌ ترین بخش‌های هر سفر

از جذاب‌ ترین بخش‌های هر سفر، سوغات آن است. ما ایرانی‌ها تمایل دارین به هنگام سفر و گردش از سوغات آن مکان دیدن کرده و برای خود و عزیزانمان از سوغات آن شهر، یادگاری‌هایی تهیه کنیم. قشم بزرگ‌ ترین جزیرۀ ایران، از سوغات زیبا، جذاب و دیدنی برخوردار است. انواع لباس، خوراکی و دکوری‌های بی‌نظیر دستی و محلی را می‌توانید در فروشگاه‌های قشم بیابید. خوب است به هنگام سفر به این جزیرۀ هزار رنگ، با صنایع دستی و سوغات محلی آن آشنا شده و سفری لذت‌بخش را تجربه کنید. در ادامه با گردشرو همراه باشید تا بیشتر با سوغات قشم آشنا شوید.

پوشاک قشم

اگرچه بخشی از پوشاک موجود در مراکز خرید و بازارهای قشم به علت موقعیت جغرافیایی ویژۀ قشم وارد می‌شود؛ اما بخش اعظم آن، تولید قشم است. در چند سال اخیر فرایند تولید پوشاک و فروش آن در قشم بسیار پیشرفت کرده و امروزه بسیاری از افراد برای خرید عمدۀ پوشاک، به قشم سفر می‌کنند. این بازدید و استقبال به حدی بوده که پوشاک قشم، تبدیل به یکی از سوغات محبوب و پرطرفدار این جزیره شده است. شما انواع پوشاک را می‌توانید در مراکز خرید، مجتمع‌های تجاری و بازارهای قشم مانند بازار قدیم قشم، بازار بزرگ ستارۀ قشم، بازار بزرگ فردوسی و سیتی سنتر قشم، با کیفیت بالا و قیمت‌هایی مناسب بیابید.

صنایع دستی

یکی از متداول‌ترین و رایج‌ترین سوغات هر شهر و دیاری، صنایع دستی آنجا است. جزیرۀ قشم نیز از انواع صنایع دستی با شکوه و زیبایی مانند گلیم بافی، لباس‌های محلی، صنایع دستی حصیری، صنایع دستی دریایی، گلابتون دوزی، شک بافی، زری دوزی، تکه دوزی، برقع سازی، عود سازی و کپکاپ سازی برخوردار بوده که در ادامه با هریک از این صنایع دستی ارزشمند آشنا خواهیم شد.

۱٫ گلیم بافی

یکی از قدیمی‌ترین مشاغل مردمان جنوب کشور، گلیم بافی بوده است. از آنجایی که جزیرۀ قشم نیز در جنوب ایران واقع شده است، صنعت گلیم در این جزیره نیز بسیار رایج است. گلیم بافی، شامل فرش‌ها و پارچه‌هایی پر نقش و نگار و رنگارنگ بوده که توسط بانوان و آقایان هنرمند جنوبی دوخته می‌شود. هنرمندان جنوب، از طرح‌های قدیمی و نقوس هندسی استان هرمزگان برای بافت گلیم، الهام می‌گیرند. رونق گلیم بافی به حدی بوده که اغلب زنان خانه‌دار و دختران، خود را به این حرفه سرگرم کرده‌اند و از این راه کسب درآمد می‌کنند. گلیم یکی از ارزشمندترین سوغات قشم بوده که طرفداران زیادی دارد و مسافران و گردشگران می‌توانند با صرف هزینه‌ای متوسط، از این هنر دستی زیبا به یادگار ببرند.

۲٫حصیر بافی

حصیر، نوعی چوب نازک بوده که از تنۀ درخت نخل (خرما) تهیه می‌شود. از آنجایی که درخت نخل در جنوب رشد می‌کند، این صعنت در قشم بسیار پر رونق است. از صنایع دستی حصیر بافی، نوعی سینی حصیری بزرگ و گرد است که به سپ معروف است. علاوه بر این انواع گلدان، دمکش، سبدها و ظروف مختلف با کاربرد روزمره، کیف حصیری و….. از صنایع دستی این صنعت به شمار می‌روند. بعد از گلیم بافی، صعنت حصیر بافی از مشاغلی است که بین مردمان قشم، طرفدار زیادی دارد و هنرمندان بسیاری به این حرفه مشغول هستند. حصیر بافی از صنایع به نسبت ارزان و مقرون به صرفه است. اگر قصد خرید سوغاتی به تعداد بالا دارید، کالاهای حصیری را به شما توصیه می‌کنیم.

۳٫صنایع دستی دریایی

به سبب موقعیت جغرافیایی جزیرۀ قشم و مجاورت آن با دریا، صنایع دستی دریایی و خرید و فروش و حتی صادرات آن‌ها بسیار پر رونق و پر طرفدار است. به هنگام جزر و مد دریا، صدف‌، حلزون و موجودات دریایی بسیاری، با حرکت امواج دریا جابجا شده و با اتمام جزر و مد، در ساحل باقی می‌مانند. حال افرادی به سراغ صدف‌ها و حلزون‌های روی ساحل می‌روند و آن‌ها را برای ساخت انواع صنایع دستی و سوغات جمع آوری می‌کنند. موجودات دریایی جمع آوری شده در ساخت انواع تابلو، زیورآلات، گلدان، مجسمه و دیگر لوازم دکوری استفاده می‌شوند. صنایع دستی دریایی نه تنها در بین گردشگران رونق بالایی دارد، بلکه با صادر کردن این اجناس سود هنگفتی بدست می‌آورند.

۴٫لباس‌های محلی

یکی از مهم‌ترین سوغات هر شهری، لباس‌های محلی آنجا است. لباس سنتی و محلی هر شهری، نماد آن شهر و دیار به حساب می‌آید.  توجه عموم افراد بسیار را به خود جلب می‌کند. لباس‌های محلی و جنوبی قشم، لباس‌هایی نخی، لطیف و بسیار خنک هستند. جنس پارچه و نوع دوخت آن به طوری است که با آب‌و‌هوای جنوب سازگاری لازم را داشته و افراد با پوشیدن آن‌ها احساس راحتی و آرامش داشته باشند. از همین رو کاربرد روزمره نیز دارد و برای پوشیدن در منزل نیز مناسب است. لباس‌های محلی، در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف برای علایق متفاوت افراد وجود داشته و شما گردشگران عزیز می‌توانید لباس‌های محلی قشم را، برای سوغات و یا کاربرد روزمره، با قیمت‌های به صرفه تهیه کنید.

۵٫گلابتون دوزی

یکی از انواع صنایع دستی قشم، صنعت گلابتون دوزی است. گلابتون دوزی، نوعی دوخت و رودوزی با نخ‌های طلا و نقره است. برای گلابتون دوزی بر روی لباس، رومیزی، روسری و…. پارچه‌های مخصوص از کشور پاکستان وارد می‌شود. هنرمندان با گلابتون دوزی، انواع روسری، لباس و رومیزی را تزئین کرده و به آن جلوۀ خاصی می‌دهد.

۶٫شک بافی

در هنر شک بافی، از نوارهای دوخته شده رنگارنگ و طرح‌دار استفاده می‌شود که بر روی دمپایی‌های مختلف، انواع روسری، یقۀ لباس‌ها و لبۀ آستین‌ها دوخته می‌شود. این هنر نیز بسیار ارزشمند و زیبا بوده و طرفداران زیادی دارد.

۷٫زری بافی

زری بافی از دیگر صنایع دستی جذاب و درخشان قشم است. در صنعت زری بافی از نوارهای مخصوص و طلایی رنگ که به زری مشهور هستند، استفاده می‌شود. این نوع بافت به شک بافی بسیار شبیه است. زری بافی یکی از صنایع مجلل محلی بسیار ارزشمند است. در گذشته برای دوخت پارچه‌های زری بافت، از نوارهای طلای واقعی و خالص استفاده می‌کردند.

۸٫برقع سازی

برقع نوعی نقاب مخصوص مردمان جنوب ایران است. این نقاب‌ها در رنگ‌های مختلف سبز، قرمز و مشکی بافته شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. این نقاب زیبا به هنگام قرار گرفتن بر روی صورت، از بالای ابرو، یا پیشانی، تا زیر بینی را به طور کامل می‌پوشاند. معمولاً برقع‌ها با انواع نوارهای رنگی و دوخت‌های زیبا تزئین می‌شوند. بازار جزیرۀکه از جدیدترین مراکز خرید قشم شناخته شده، عرضه کنندۀ انواع برقع در رنگ‌ها و طرح‌های متنوع است.

۹٫عود سازی

عود یکی از سازهای سنتی و تاریخی ایران بوده که صدای دلنشینی دارد. هنر عودسازی از دیرباز در قشم پر رونق بوده و هنرمندان زیادی در این جزیره، به این حرفه مشغول هستند. قدمت و اصالت این صنعت، در حدی است که هنر عودسازی را یکی از اصیل‌ترین هنرهای قشم به شمار می‌آید. امروزه عودسازی با مجهزترین وسایل و کامل‌ترین تجهیزات در کارگاه‌های عودسازی ساخته می‌شوند که علاوه بر فروش محلی و داخلی، به شهرهای دیگر و حتی کشورهای همسایه نیز صادر شده و سود خوبی را نصیب عود سازان و فروشندگان می‌کند.

۱۰٫کپکاپ سازی

کپکاپ نوعی کفش محلی مخصوص ماهیگیران و صیادان جنوب است. به علت گرمای هوا در قشم، ماهیگیران از نوعی کفش خاص استفاده می‌کنند تا بتوانند حرارت طاقت‌فرسای کف زمین را تحمل کرده و به ماهیگری بپردازند. کپکاپ شبیه به صندل بوده و از چوب ساخته می‌شود. در حالی که کپکاپ در گذشته بسیار کاربردی و مفید بوده است، امروزه رونقی نداشته و از انواع دیگر کفش‌های محلی و سنتی به عنوان جایگزین کپکاپ استفاده می‌شود.

سوغات خوراکی قشم

اگر تصور کرده‌اید سوغات قشم تنها در صنایع دستی خلاصه می‌شود، سخت در اشتباه هستید! قشم علاوه بر انواع صنایع دستی که پیش‌تر به معرفی آن‌ها پرداختیم، شامل انواع سوغات خوراکی و دلپذیری بوده که همواره توجه گردشگران زیادی را به خود جلب می‌کند. کیکی سنتی هلر، انواع نان‌های محلی مانند نان تموشی، خرما و ادویه‌های معروف جنوب از سوغات خوراکی جزیرۀ زیبای قشم هستند. در ادامه با هریک به طور جامع آشنا خواهیم شد.

۱٫خرما

معروف‌ترین سوغات جنوب به ویژه قشم خرما است. خرماهای جنوب، از شیرین‌ترین، لذیذترین و در عین حال بی‌ضررترین نوع خرما است. مانند صنعت حصیر بافی به علت وجود درختان تنومند نخل در جنوب، خرما از سوغات بسیار معروف و پر رونق این دیار است. علاوه بر خرما مشتقات آن مانند شیره‌های لذیذ و خوشمزه، با بهترین کیفیت و قیمت‌هایی مناسب در فروشگاه‌ها و بازارهای قشم آمادۀ فروش هستند.

۲٫کیک سنتی هلر

نام این کیک سنتی از روستای هلر، در هجده کیلومتری جزیرۀ قشم گرفته شده است. این روستا شامل چندین شرینی پزی معروف بوده که این نوع کیک سنتی را نیز ارائه می‌دهد. این کیک نوعی بافت اسفنجی داشته و از ترکیب مواد اولیۀ آرد، تخم مرغ، وانیل، شکر و قدری آب تهیه می‌شود. در طرز تهیه این کیک، هیچ مادۀ افزودنی‌ وجود نداشته و صرفاً با استفاده از مواد اولیه سالم و مقوی تهیه می‌شود که تمام آنها سرشار از ویتامین D، کلسیم و آهن است.

۳٫نان تموشی

نان محلی خوراکی بسیار محبوب و رایج بوده که اکثر شهرهای ایران با طرز تهیۀ مخصوص خود آن را طبخ کرده و به گردشگران و افراد محلی عرضه می‌کنند. یکی از انواع نان‌های محلی نان تموشی است. برای تهیه نان تموشی، ابتدا با ترکیب آرد و آب، خمیر را درست می‌کنند. سپس آن را بر روی یک تابۀ داغ پهن می‌کنند. پس از پخته شدن خمیر، به آن پنیر یا تخم مرغ زده و با سس مخصوص آن را میل می‌کنند. شایان ذکر است سس مخصوصی که استفاده می‌کنند، همان سس مهیاوه بوده که از ترکیب آب ماهی نمک، خردل، گشنیز، ریحان و رازیانه بدست می‌آید. سس سوراغ نیز از دیگر سس‌های مخصوصی است که نان تموشی را با آن میل می‌کنند.

۴٫نان ریخته

یکی دیگر از نان‌های محلی لذیذ و خوشمزۀ قشم، نان ریخته است. برای تهیۀ این نان علاوه بر مادۀ اصلی آن که آرد است، به روغن، آب، نمک و سس مخصوص مهیاوه که در سرو نان تموشی هم استفاده می‌شود، نیاز است.

۵٫ سایر نان‌های محلی

ساکنین جزیرۀ قشم علاوه بر نان‌های تموشی و ریخته انواع دیگری از نان‌های محلی محبوب و دلپذیری مانند نان گرده، نان دستی، نان ریختۀ سوراغی، نان تخم مرغی، نان خمیر ترش، نان خمیر شیرین، نان خمیر عربی، نان ستپوری و نان لگیمات را نیز ظبخ می‌کنند. اگر به نان‌های محلی علاقه دارید و اهل تجربیات جدید هستید، در هنگام سفر به قشم سری هم به مغازه‌های نان‌های محلی بزنید و نان‌های مخصوص قشم را امتحان کنید.

۶٫ادویه‌جات جنوب

از سوغاتی‌های خاص و ویژۀ قشم، ادویه‌جات‌های معطر و محبوب این جزیره است. ادویه‌های جنوب، اغلب تند بوده و طعمی خاص دارند. به علت همین طعم خاصی که دارد، ممکن است برای همه خوشایند نبوده و با هر ذائقه‌ای سازگار نباشد. اگر اهل امتحان کردن خوراکی‌های جدید یا اهل خوردن غذاها و خوراک تند هستید، هنگام سفر به قشم از ادویه فروشی‌های قشم نیز دیدن کرده و حتما از ادویه‌های خاص آن، به عنوان سوغات تهیه کنید. همچنین می‌توانید انواع غذاهای محلی و سنتی را با ادویه‌های خاص جنوب تهیه کرده و از مزۀ بی‌نظیر آن نهایت لذت را ببرید.

نمونه‌ای از این ادویه‌های خاص و محبوب جنوبی را می‌توانید در کشورهای آسیای جنوب شرقی، به ویژه هند بیابید. یکی از معروف‌ترین ادویه‌های قشم، ادویۀ خاک سرخ هرمز بوده که در پخت انواع غذاهای محلی قشم بسیار کاربردی است. این ادویۀ محبوب، در اغلب عطاری‌ها و ادویه فروشی‌ها یافت می‌شود.

۷٫مسقط جنوبی

مسقط نوعی شیرینی پرطرفدار جنوبی بوده که اغلب شهرهای جنوب ایران، به عنوان سوغات محلی، آن را طبخ کرده و برای فروش ارائه می‌دهند. مسقط جنوبی از ترکیب دلچسب گلاب، زعفران، نشاسته، کره و انواع مغزها تهیه می‌شود. مسقط، سوغاتی بوده که زادگاه اصلی آن شیراز است اما در قشم و دیگر شهرهای جنوبی نیز تهیه می‌شود. مسقط در انواع شکل‌ها و رنگ‌های مختلف دیگری نیز قابل پخت و سرو است.

سخن پایانی

جزیرۀ قشم که معروف به جزیرۀ هزار رنگ است، از سوغات متنوع خوراکی و غیر خوراکی برخوردار بوده که هر مسافری را به هنگام سفر به این جزیره جذب خود می‌کند. انواع ادویه‌جات تند جنوبی، مسقط جنوبی، خرما، نان‌های محلی تموشی، ریخته و انواع صنایع دستی گلیم، وسایل حصیری، زری بافی، شک بافی، کپکاپ سازی و عود سازی و همچنین انوع پوشاک باکیفیت و اقتصادی از جمله سوغات مشهور و محبوب جزیرۀ قشم است. اگر شما هم به این جزیرۀ رنگارنگ سفر کرده اید، از تجربیاتتان در هنگام خرید سوغات‌های بی‌نظیر جزیرۀ قشم، با ما به اشتراک بگذارید.